
Ervaring met Groeispurt: Maria Dabrowski - SYNC
Fotograaf Maria Dabrowski ontwikkelde met een bijdrage van Groeispurt de multimediale installatie SYNC over consumeren, verwerken en vertragen. Naast de video-installatie (2022) publiceerde zij ook een fotoboek in samenwerking met ontwerpbureau Studio Another Day. Recent heeft het boek brons gewonnen bij Prix de la Photographie Paris en is het genomineerd voor de Dutch Creativity Awards in de categorie editorial. Daarnaast zijn er mooie boekrecensies verschenen in o.a. Discarded Magazine, en verscheen er een interview over SYNC in PF Magazine. Maria neemt ons mee in de totstandkoming van het project en wat dit heeft gedaan voor haar (artistieke) ontwikkeling.
Reflectie
Het uitgangspunt van het project, waarvan zowel het boek als de multimediale installatie onderdeel zijn, is om meer tijd te nemen voor onszelf en meer ‘stil’ te staan voordat we vooruitgang kunnen boeken. Komen we nog wel echt tot ons gevoel, en is daar nog tijd voor? Ons hoofd staat in deze tijden voortdurend aan en juist datgene wat we onbewust in ons hoofd aan het verwerken zijn wil Maria ‘zichtbaar’ maken en onder de aandacht brengen.
"De fotoserie SYNC is ontstaan uit de persoonlijke behoefte om een stap terug te doen binnen onze veeleisende maatschappij. Privé kwam ik de laatste jaren in een moeilijke periode terecht en het fotograferen van alledaagse details en natuur hielp mij om beter te reflecteren en tot mijn gevoel te komen."
De foto’s geven onder andere een proces weer van de zoektocht naar rust. Bij de invulling van het boek zijn meerdere details verwerkt, zo zijn de foto’s bijvoorbeeld verscholen in uitklappagina’s. Doordat je elke pagina moet openvouwen, moet je automatisch vertragen. Hiervoor is gekozen om ons te wijzen op het belang van eigen ritme, gelijktijdig versterkt het de intimiteit van de beelden. Het ‘uitpakken’ is tevens een weerslag naar het (verslavende) consumeren van deze tijd.
De video-installatie van het project wijst op de vluchtigheid van onze aandachtspanne in een groeiende digitale wereld en naar de meerwaarde van de omzettingen in data van zoveel facetten van ons menselijke gedrag. Hebben onze hersenen niet teveel te verwerken? Is onze zogenaamde ‘bandbreedte’ te vol aan het geraken? Welk effect heeft de ‘versnelling’ in de digitale wereld op onze psyche?
Tijdens een EEG-experiment bekeek een proefpersoon de beelden uit het fotoboek en werd door middel van elektroden op het hoofd, de hersenactiviteit gemeten. De ruwe data van dit kijkproces zijn omgezet in beeld en geluid, zodat je als bezoeker ondergedompeld kunt worden in het onbewuste proces van beeldconsumptie. Dit werk is geen poging tot een antwoord of oplossing op deze vragen, maar wil de kijker vooral prikkelen. Het project geeft commentaar op het snelle idee van hedendaagse perceptie en ervaring van tijd.
Neem de tijd
Crowdfunding voor het het project liep via Voordekunst. Doordat dit geslaagd was kon er verder gewerkt worden aan de uitwerking van het fotoboek en de expositie.
"Omdat ik met veel samenwerkingen te maken had, was het soms puzzelen om alles in goede banen te leiden. Soms is het natuurlijk lastig om van te voren rekening te houden met een eventuele uitloop. Wij hebben hier en daar bijvoorbeeld vertraging opgelopen vanwege technische details die niet naar wens waren, waardoor we langer moesten zoeken voor het juiste resultaat."
Door onder andere deze vertraging kon de vooraf geplande boekpresentatie (met expositie) niet gerealiseerd worden en moest er een nieuwe plek worden gezocht. Daarnaast was de oorspronkelijke begroting niet kloppend, de prijzen stegen in de tussentijd waardoor de boekproductie duurder was uitgevallen.
Mijn tip is om meer tijd te nemen voor het proces en de planning van te voren goed af te stemmen met de mensen waarmee je wilt samenwerken.
Meer experiment
"Ik heb veel ervaring opgedaan met nieuwe samenwerkingen, zo heb ik onder andere samengewerkt met een lithograaf en een videoproductieteam. Ook heb ik kunnen experimenteren met verschillende materialen voor mijn expositie, denk aan het (voor het eerst) bouwen van een video-installatie en het printen van fotoportretten op transparante doeken."
Via uitgeverij Lecturis is het boek bij verschillende winkels te verkrijgen en is het tijdens bekende (inter)nationale fotografie/ kunstbeurzen te zien. Zo is SYNC onlangs getoond op de fotoboekenmarkt van Unseen Amsterdam en zal het in november op de fotoboekenmarkt Polycopies tijdens Paris Photo te zien zijn. Op dit moment loopt er een gesprek met een ruimte in het buitenland om het project opnieuw onder de aandacht te brengen met een expo. Natuurlijk ben ik dankbaar voor de toekenning van de Groeispurt, maar ook de samenwerking met Expo Podium - Cultuurhuis De Lindenberg en het Stadhuis in Nijmegen is helemaal naar wens verlopen.

Word jij de nieuwe bestuurssecretaris van Cultuur Academy? (m/v/x) (onbezoldigd)
Cultuur Academy ondersteunt cultuurprofessionals in Arnhem, Nijmegen en de regio door het bieden van passende programma’s, zoals workshops, trainingen en lange(re) leertrajecten. Wij geloven dat investeren in scholing en ontwikkeling van de cultuurprofessional zorgt voor een sterkere sector. Wij richten ons op de niet-artistieke kant van werken in de culturele sector, op de deelgebieden: zakelijk, organisatorisch, leiderschap en organisatieontwikkeling.

Terugblik Over de Grens #6 – tussen waarden en weerwoord
Op donderdag 2 oktober 2025 vulde de Mariënburgkapel in Nijmegen zich voor de zesde editie van Over de Grens, de halfjaarlijkse talkshow van Cultuur Academy. Dit keer stond het programma in het teken van waarden, keuzes en het vinden van je stem in een complexe samenleving. Hoe ga je als kunstenaar of organisatie om met druk van buitenaf, kritiek of controverse? En waar trek je zelf de grens?

Talentontwikkeling in de regio: Cultuur Academy lanceert Mentorschapsprogramma 2026
In januari 2026 start een nieuwe editie van het Mentorschapsprogramma van Cultuur Academy: een jaartraject waarin tien jonge makers uit Arnhem en Nijmegen de kans krijgen zich artistiek én zakelijk verder te ontwikkelen. Muzikanten, acteurs, beeldend kunstenaars, dansers, ontwerpers, filmmakers en interdisciplinaire makers kunnen zich tot en met 16 november 2025 aanmelden.




